Jaki miód dla cukrzyków? Przeczytaj uważnie.

Miód czyli złoty, słodki nektar natury od wieków kojarzy się z bogactwem smaku i zdrowotnych właściwości. Jednak dla osób zmagających się z cukrzycą, sama myśl o jego spożyciu może budzić wątpliwości. W końcu, miód to naturalny cukier, który na pierwszy rzut oka wydaje się być ciężkim wyborem dla diabetyków. A jednak… nie każdy miód jest taki sam. Odpowiednio dobrany rodzaj miodu, spożywany w umiarkowanych ilościach, może okazać się nie tylko bezpieczny, ale również korzystny dla zdrowia. Jak to możliwe? Przyjrzyjmy się bliżej, jaki miód może znaleźć swoje miejsce w diecie cukrzyka.

Z czego składa się miód? Jakie są różnice w różnych jego rodzajach?

Naturalny miód to produkt wytwarzany przez pszczoły z nektaru kwiatów lub spadzi. Jego skład i właściwości mogą się różnić w zależności od źródła pochodzenia, co wpływa na smak, kolor oraz korzyści zdrowotne poszczególnych rodzajów miodu. Mimo wielu podobieństw, naturalny miód może posiadać szereg czynników, które będą go dyskwalifikować dla grupy docelowej cukrzyków. 

Główne składniki miodu to:

• Cukry: Miód zawiera około 80% węglowodanów, przy czym fruktoza i glukoza występują w największej ilości. Stosunek fruktozy do glukozy w miodzie waha się od 0,46 do 1,62, w zależności od źródła kwiatów i warunków klimatycznych.
• Woda: Zawartość wody w miodzie wynosi około 17-18%. Jej ilość wpływa na konsystencję i trwałość miodu.
• Enzymy: Pochodzą głównie z gruczołów ślinowych pszczół i odgrywają kluczową rolę w procesie dojrzewania miodu.
• Witaminy i minerały: Miód zawiera niewielkie ilości witamin (m.in. B1, B2, B6, C) oraz minerałów (takich jak potas, wapń, magnez, żelazo).
• Kwasy organiczne: Nadają miodowi charakterystyczny smak i działają konserwująco.
• Przeciwutleniacze: Związki fenolowe w miodzie mają właściwości antyoksydacyjne, wspierając ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym.

 [1] [2]

Gdzie tkwi problem w spożyciu miodu przez cukrzyków?

Kluczowym problemem jest wysoka zawartość cukrów prostych, które mają duży wpływ na poziom glukozy we krwi. Fruktoza i glukoza stanowią większość jego składu, a ich proporcje różnią się w zależności od rodzaju miodu. Niektóre rodzaje miodu, z uwagi na wyższy indeks glikemiczny, mogą szybko podnosić poziom cukru, co sprawia, że ich spożycie w przypadku cukrzyków jest ograniczone lub niewskazane. 

Dlatego miody chodź pozornie bardzo podobne, posiadają różne proporcje cukrów co powoduje po pierwsze różnicę w krystalizacji a po drugie w przypadku osób chorujących na cukrzycę wyższy indeks glikemiczny.

[3]

Różnice w składzie, a możliwość stosowania miodu przez cukrzyków

Proporcje glukozy i fruktozy

• Glukoza: Podnosi poziom cukru we krwi bardzo szybko, co jest ryzykowne dla osób z cukrzycą.
• Fruktoza: Choć mniej wpływa na glikemię, jej nadmiar może obciążać wątrobę. Miód o większej zawartości fruktozy (np. akacjowy) może być nieco bezpieczniejszy dla cukrzyków, spożywany w bardzo małych ilościach.

Zawartość enzymów i przeciwutleniaczy
Miód bogaty w enzymy i przeciwutleniacze, takie jak miód gryczany lub lipowy, może wspierać organizm w walce z infekcjami i zmniejszać stany zapalne. Miód gryczany, dzięki wysokiej zawartości rutyny, wspiera układ krążenia i działa antyoksydacyjnie. Natomiast miód lipowy jest znany ze swoich właściwości wspomagających w przeziębieniach. Jednak wysoka zawartość cukrów w tych miodach nadal wymaga ostrożności, zwłaszcza u osób z cukrzycą.

Indeks glikemiczny (IG)
Miód o niższym indeksie glikemicznym, np. akacjowy (IG 32-35), jest mniej obciążający dla organizmu cukrzyka niż miód wielokwiatowy lub gryczany, które mają wyższy IG (55-70).

Zawartość wody i minerałówMiód spadziowy, bogatszy w minerały i składniki bioaktywne, zawiera mniej cukrów prostych w porównaniu z miodami nektarowymi. Może być lepszym wyborem w kontekście wartości odżywczych, choć nadal wymaga kontroli ilości spożycia.

Trzymaj się zasad, spożywaj produkty o niskim indeksie glikemicznym

Większość miodów charakteryzuje się średnim lub wysokim indeksem glikemicznym, który zwykle wynosi około 60. Tak wysoka wartość oznacza, że miód przyczynia się do szybkiego wzrostu poziomu glukozy we krwi, co może być niekorzystne dla osób z cukrzycą, zwłaszcza jeśli spożywany w nadmiarze.

Zgodnie z rekomendacjami Polskiej Federacji Edukacji Diabetologicznej, osoby z cukrzycą powinny unikać produktów o indeksie glikemicznym przekraczającym 55. Przyjrzyjmy się więc różnym rodzajom miodu i ich IG:

• Miód akacjowy – IG około 32-42;
• Miód lipowy – IG około 55;
• Miód wrzosowy – IG około 55;
• Miód wielokwiatowy – IG około 55;
• Miód gryczany – IG około 60;
• Miód rzepakowy – IG około 64;
• Miód spadziowy – IG około 75;
• Miód faceliowy – IG około 87.

Biorąc pod uwagę te wartości, większość miodów nie powinna znaleźć się w diecie osób z cukrzycą. Wyjątkiem jest miód akacjowy, którego indeks glikemiczny mieści się poniżej 55. Należy jednak pamiętać, że nawet w przypadku miodu akacjowego, jego spożycie powinno być ograniczone i dostosowane do indywidualnych potrzeb.

[4]

Podsumowując… Jaki miód dla cukrzyków?
Na co jeszcze zwrócić uwagę(!)

Dla osób z cukrzycą, jedynym rozsądnym wyborem wydaje się być miód akacjowy, który wyróżnia się stosunkowo niskim indeksem glikemicznym, co sprawia, że jego spożycie wpływa na poziom glukozy we krwi w sposób bardziej łagodny niż inne rodzaje miodu. Niemniej jednak, warto pamiętać, że miód akacjowy z niepewnego źródła może nie być czystym miodem akacjowym. W znanych przypadkach jest to najczęściej mieszanka podgrzewanych różnych miodów z miodem akacjowym. Taka forma może prowadzić do bardzo nieprzyjemnych konsekwencji, w szczególności niekontrolowanym wyrzutem glukozy.

W Lovbee dbamy o jakość i bezpieczeństwo naszych produktów. Posiadamy tylko sprawdzone miody, w tym bardzo wysokiej jakości miód akacjowy, który pochodzi z naturalnych polskich pasiek. Nie stosujemy nieuczciwych praktyk, nie dodajemy cukru ani nie podgrzewamy naszych słoików. Wybierając którykolwiek z naszych miodów, wybierasz jakość i naturalny smak. 

Ponadto, cieszymy się zaufaniem stałej grupy klientów, w tym osób z cukrzycą oraz naszych pszczelich przyjaciół, którzy regularnie doceniają jakość i naturalność naszych produktów.

Dodatkowe informacje dla osób z cukrzycą typu II

W sieci znajduje się ograniczona liczba artykułów naukowych na temat spożywania miodu przez osoby z cukrzycą typu II. Jednak jedną z ciekawszych dawek wiedzy jest artykuł z 2019 roku na temat:

„Effect of Natural Honey on Glycemic Control and Anthropometric Measures of Patients with Type 2 Diabetes: A Randomized Controlled Crossover Trial”

co w tłumaczeniu na język polski:
„Wpływ naturalnego miodu na kontrolę glikemii i pomiary antropometryczne pacjentów z cukrzycą typu 2: Randomizowane kontrolowane badanie krzyżowe”

Wnioski z badania przeprowadzonego na grupie 53 osób przedstawiają się dosyć optymistycznie zarówno pod kątem spożywania samego miodu jak i walorów zdrowotnych. Całość artykułu w języku angielskim przeczytasz tutaj: Link do artykułu

Jest on dostępny tylko w wersji angielskiej, jednak z powodzeniem przetłumaczysz go poprzez popularne translatory typu Google translate. Dla pomocy, poniżej przedstawiamy kluczowe wnioski z artykułu.

4 kluczowe wnioski z badania nad spożyciem miodu dla cukrzyków typu II

1. Miód jako alternatywa słodzenia dla osób z cukrzycą – Badanie wskazuje, że miód, mimo że zawiera cukry, może być używany w umiarkowanych ilościach jako alternatywa dla cukru, szczególnie w kontekście jego właściwości zdrowotnych. Miód ma niższy indeks glikemiczny niż czysty cukier, co może przyczynić się do mniejszego wzrostu poziomu glukozy we krwi po jego spożyciu.
2. Korzyści zdrowotne miodu – Miód wykazuje potencjalne właściwości terapeutyczne, takie jak działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne. Regularne spożywanie miodu w małych ilościach może wspierać ogólne zdrowie i zmniejszać ryzyko powikłań związanych z cukrzycą, takich jak choroby serca.
3. Umiarkowane spożycie – Badania sugerują, że spożywanie miodu w nadmiarze, mimo jego pozytywnych właściwości, może prowadzić do niepożądanych wzrostów poziomu glukozy we krwi. Dla osób z cukrzycą szczególnie ważne jest kontrolowanie porcji miodu i uwzględnianie go w ramach ogólnej diety węglowodanowej.
4. Zalecenia dotyczące życia z cukrzycą i stosowaniem miodu– Miód, zwłaszcza miód o niskim indeksie glikemicznym, jak miód akacjowy, może stanowić część zdrowej diety, jednak osoby z cukrzycą powinny spożywać go ostrożnie, po wcześniejszym skonsultowaniu się z lekarzem lub dietetykiem. Regularne monitorowanie poziomu glukozy jest kluczowe, aby dostosować dietę do indywidualnych potrzeb. 

Ponadto wyniki badania wykazały, że regularne spożywanie miodu miało pozytywny wpływ na zdrowie uczestników, w tym na zmniejszenie obwodu talii. Choć poziom glukozy we krwi nie wzrósł istotnie, zauważono, że miód miał działanie przeciwzapalne oraz wspomagał redukcję tłuszczu brzusznego, co może mieć korzystny wpływ na zdrowie metaboliczne.

Jak sami autorzy artykułu piszą (wersja przetłumaczona)

„Ogólnie rzecz biorąc, wyniki tego badania wykazały, że 8 tygodni spożywania 50 g/dzień miodu z kwiatów wyki mlecznej zwiększyło HbA1c u pacjentów z cukrzycą typu 2. Leczenie miodem zmniejszyło również obwód talii i stosunek talii do wzrostu w porównaniu z grupą kontrolną. Chociaż zmniejszenie obwodu talii może mieć korzystne konsekwencje metaboliczne, wzrost HbA1c może skutkować zaostrzeniem powikłań cukrzycy, co sugeruje, że miód powinien być spożywany ostrożnie przez pacjentów z cukrzycą typu 2. Przyszłe badania muszą zbadać długoterminowe konsekwencje metaboliczne zmniejszonego obwodu talii na kontrolę glikemii i insulinooporność.”

Odpowiedzialne spożywanie miodu przez cukrzyków – przeczytaj

Na zakończenie warto podkreślić, że powyższy artykuł stanowi zbiór powszechnie dostępnych informacji, opartych na wiedzy naukowej oraz materiałach popularnonaukowych. Chociaż miód może mieć pewne właściwości, które pozwalają go rozważyć jako element diety, każda decyzja dotycząca jego spożycia zwłaszcza w przypadku osób chorujących na cukrzycę powinna być podjęta po konsultacji z lekarzem.

Pamiętajmy, że każdy organizm jest inny, a bezpieczeństwo i zdrowie powinny zawsze być priorytetem. Dlatego przed podjęciem jakichkolwiek decyzji zachęcamy do rozmowy z lekarzem. Twój diabetolog pomoże dobrać najlepsze rozwiązanie spożywania miodu dostosowane do indywidualnych potrzeb. Dziękujemy za poświęcony czas i życzymy zdrowia oraz samych trafnych miodowych wyborów!

Źródła informacji w artykule

[1] Honey, Propolis, and Royal Jelly: A Comprehensive Review of Their Biological Actions and Health Benefits. Dostęp dnia 28.01.2025 – link
[2] Honey Varietals. Dostęp dnia 28.01.2025 – link
[3] Honey and Diabetes: The Importance of Natural Simple Sugars in Diet for Preventing and Treating Different Type of Diabetes. Dostęp dnia 27.01.2025 – link
[4] Materiały edukacyjne PFED. Dostęp dnia 26.01.2025 – link