Miód a choroby skóry i alergia. Naturalny sposób

Niewielkie zaczerwienienie, kilka drobnych wyprysków, przesuszona skóra… to nic poważnego, prawda? Przynajmniej tak sobie powtarzamy, ignorując pierwsze sygnały problemów skórnych. Dopiero gdy stan skóry zaczyna się pogarszać, nerwowo szukamy rozwiązań. Wydajemy pieniądze na kosmetyki, które obiecują spektakularne efekty, ale często okazują się produktami o wątpliwej jakości. Korzystamy z zabiegów, które nie mają żadnych potwierdzeń naukowych, ale „ponoć komuś pomogły”. Ufamy sposobom „na słowo”, zamiast przyjrzeć się rozwiązaniom, które od lat mają udowodnione działanie.
Czas zatrzymać się, przemyśleć i może podjąć bardziej świadome i racjonalne działania? Jednym z naturalnych sprzymierzeńców skóry jest miód. To nie tylko słodki dodatek do herbaty, ale także produkt o wyjątkowych właściwościach antybakteryjnych, nawilżających i regenerujących. Niektóre jego odmiany mogą pomagać w łagodzeniu stanów zapalnych, przyspieszać gojenie ran, a nawet wspierać skórę skłonną do alergii. Brzmi obiecująco? W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu, jak miód wpływa na kondycję skóry i które jego rodzaje warto wybrać w walce z problemami dermatologicznymi.
Miód pszczeli… tylko najwyższej jakości!
Miód to coś więcej niż tylko słodki przysmak. To rozpoznawalny produkt, który na stałe wpisał się w nasze życie. Każdy go zna, choćby ze smaku dzieciństwa, ciepłej herbaty z miodem na przeziębienie czy złocistego koloru, który przyciąga wzrok na sklepowych półkach. Jest obecny w kuchni, w reklamach a nawet bajkach czy filmach. Miód to klasyk, powszechnie znany i ceniony.
Oprócz kilku specyfików sztucznie napędzanych przez marketingowych kolosów, miód pszczeli to produkt w pełni naturalny. Zawiera około 80% cukrów (w różnej postaci) i miedzy innymi dlatego jest najstarszą substancją słodzącą używaną w przemyśle spożywczym jak również fermentacyjnym. [1]
Czym jest przemysł fermentacyjny? Krótkie wyjaśnienie
Przemysł fermentacyjny wykorzystuje mikroorganizmy do wytwarzania substancji wspierających zdrowie, takich jak kwas mlekowy, probiotyki czy enzymy. Mają one korzystny wpływ na skórę, wzmacniają jej mikrobiom, łagodzą podrażnienia i wspomagają regenerację.
Należy jednak zwrócić uwagę, że miód tzw. bagienny albo wytwarzany np. przez osy może powodować przejściowe komplikacje zdrowotne i dlatego ważne jest w przypadku konsumpcji korzystanie ze sprawdzonych renomowanych dostawców [2]
Miód na dolegliwości skórne.
Jest wiele możliwości!
Prozdrowotne właściwości miodu, zwłaszcza jego pozytywny wpływ na układ oddechowy i trawienny, są powszechnie znane i dobrze udokumentowane naukowo. Znacznie rzadziej mówi się jednak o jego skuteczności w pielęgnacji i leczeniu problemów skórnych, mimo że badania potwierdzają jego terapeutyczne działanie w tym zakresie.
Krajowy miód spadziowy.
Jodłowy i świerkowy
Polskie miody, zwłaszcza ze spadzi jodłowej i świerkowej, odznaczają się wysoką lub średnią aktywnością antybiotyczną.
Składniki biologicznie aktywne miodu spadziowego z drzew iglastych są wykorzystywane w profilaktyce, dietetyce i leczeniu, ze względu na działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe.
W leczeniu chorób skóry, takich jak ropnie, ropowice, czyraki, krosty i liszaje, oczyszczają ranę z chorej tkanki, hamują rozwój zakażenia (laseczki beztlenowe, gronkowce, paciorkowce) i przyspieszają gojenie poprzez wpływ przeciwdrobnoustrojowy, przeciwzapalny i regenerujący tkankę. [3]
Jakie jeszcze inne polskie miody są pomocne?
Ciemne, Gryczane i Wrzosowe
W mediach często można spotkać się z opinią, że miód manuka to najlepszy wybór na wszelkie przebarwienia skóry, dermatozy czy uszkodzenia naskórka. Choć rzeczywiście ma on cenne właściwości, warto pamiętać, że nie jest jedyną skuteczną opcją.
Badania pokazują, że jego aktywność antyoksydacyjna i parametry fizykochemiczne miodu manuka wcale nie różnią się znacząco od tych, które oferują europejskie (w tym polskie) miody. Szczególnie ciemne odmiany, takie jak gryczany czy wrzosowy, wykazują równie silne działanie wspomagające regenerację skóry, dlatego nie ustępują miodowi manuka pod względem skuteczności. [4]
Stare, tradycyjne polskie sposoby jak widać mają potwierdzenie nie tylko w słownych przekazach i wierzeniach ale także w nauce. Po co zatem ściągać z daleka drogą manukę? Skoro alternatywnie wykorzystasz moc polskiej na przykład Gryki lub Wrzosu?
Trądzik lub atopowe zapalenie skóry?
Miód również skuteczny
W artykule „Zastosowanie miodu w kosmetologii i medycynie” autorstwa Anny Boreckiej (2019) omówiono zastosowanie miodu w leczeniu różnych schorzeń skórnych, takich jak trądzik, atopowe zapalenie skóry i łuszczyca.
- Trądzik: Autorka wskazuje, że bakterie Propionibacterium acnes i Staphylococcus epidermidis są głównymi czynnikami powodującymi trądzik. Przytacza badania dotyczące skuteczności miodu oraz jego mieszanin w zwalczaniu tych bakterii. Na przykład, zastosowanie preparatu Honevo, zawierającego 90% miodu kanuka i 10% gliceryny, nie wykazało większej skuteczności w leczeniu trądziku w porównaniu z typowym antybakteryjnym mydłem. Jednak inne badania, w których użyto mieszaniny miodu z korą cynamonowca rozcieńczoną etanolem, wykazały inhibicję wzrostu P. acnes i S. epidermidis porównywalną z tetracykliną, co sugeruje potencjalne zastosowanie takiej mieszaniny w terapii trądziku.
- Atopowe zapalenie skóry i łuszczyca: Autorka opisuje korzystny wpływ miejscowego stosowania naturalnego miodu, wosku pszczelego i oliwy z oliwek w leczeniu tych schorzeń. Wyniki badań wskazują, że taka terapia prowadziła do znacznej poprawy objawów u 80% pacjentów, którzy wcześniej nie byli leczeni kortykosteroidami. U pacjentów stosujących kortykosteroidy, dodanie mieszaniny miodu umożliwiło zmniejszenie dawki leków bez pogorszenia stanu zdrowia. W przypadku 50% pacjentów z łuszczycą leczonych kortykosteroidami, użycie tej mieszaniny pozwoliło na redukcję dawki leków.
[5]
A na oparzenia, również stosuj miód!
Kto nigdy się nie oparzył? Wystarczy chwila nieuwagi w kuchni, gorąca herbata wylana na skórę czy zbyt długi kontakt ze słońcem. Ból, zaczerwienienie, a czasem nawet poważniejsze rany, każdy zna to uczucie.
Proces gojenia można przyspieszyć, a ryzyko wystąpienia blizn zmniejszyć. Okazuje się, że miód jest wartościowy i w takich przypadkach.
Kolejne analizy dorobków naukowych wykazały, że terapia z użyciem miodu znacząco skraca czas gojenia się ran. Zarówno gojenie w pełnym, jak i częściowym zakresie. Skuteczność tej metody sięga 80%, w porównaniu do 47% w przypadku tradycyjnych metod leczenia.
Dodatkowo zaobserwowano, że opatrunki z miodu zmniejszają ryzyko powstawania blizn przerostowych i przykurczów, a także łagodzą ból w miejscu oparzenia. [6]
Co więcej?
Pyłek pszczeli oraz Propolis – na odleżyny
To wciąż nie wszystko! Jeśli wciąż mówimy o naturze, okazuje się że znany pyłek pszczeli i propolis również mogą przydać się na skórę!
Produkty pszczele mają znacznie szerszy potencjał terapeutyczny, sięgający także leczenia trudno gojących się ran. Badania potwierdzają, że apiterapeutyki, czyli substancje pochodzenia pszczelego, odgrywają istotną rolę w regeneracji skóry, szczególnie w przypadku odleżyn i ran oparzeniowych. Wśród najczęściej stosowanych wyróżnia się nie tylko miód, ale także pyłek pszczeli i propolis, które wspomagają odbudowę tkanek i przyspieszają proces gojenia. [7]
Profilaktyka i pielęgnacja skóry.
Od tego możesz zacząć!
Naturalny miód to prawdziwy eliksir nawilżenia Twojej skóry. Zawarte w nim składniki organiczne skutecznie chronią naskórek przed utratą wody, a glukoza tworzy barierę ograniczającą jej odparowywanie, co przekłada się na głębsze i dłużej utrzymujące się nawilżenie. Kwas glukonowy i jabłkowy, w połączeniu z węglowodanami i witaminą A, dodatkowo wspierają nawodnienie skóry, a kwas jabłkowy delikatnie rozjaśnia przebarwienia.
Dzięki obecności białek miód wykazuje działanie napinające i wygładzające, co pomaga w redukcji zmarszczek. Wspiera również regenerację naskórka, sprawiając, że skóra staje się bardziej elastyczna i promienna. Pyłek kwiatowy doskonale sprawdza się w pielęgnacji cery trądzikowej. Zawarte w nim substancje przeciwzapalne oraz składniki ściągające pomagają zmniejszyć widoczność rozszerzonych ujść gruczołów łojowych. [8]
Miód można wykorzystać także w domowych zabiegach pielęgnacyjnych:
- Peeling – scukrzony miód świetnie sprawdzi się jako naturalny złuszczający kosmetyk, który nie tylko usuwa martwy naskórek, ale także dostarcza skórze cenną glukozę.
- Masaż miodowy – to głęboko oczyszczający rytuał, który wspomaga usuwanie toksyn, pobudza krążenie krwi i limfy oraz dotlenia komórki skóry. Jest polecany przy bólach pleców, trądziku, napięciu mięśni, cellulicie, problemach z wagą, przeziębieniach, bezsenności czy zastojach limfy. [9]
Dzięki swoim wyjątkowym właściwościom miód to nie tylko składnik codziennej pielęgnacji, ale także skuteczny, naturalny sposób na poprawę kondycji skóry i ogólnego samopoczucia.
Miód pszczeli na problemy skórne, trądzik i inne dolegliwości. Czy warto?
Badania potwierdzają, że miód skutecznie wspiera leczenie wielu schorzeń skórnych. Jego popularność w tej płaszczyźnie życia nie jest zatem przypadkowa i oparta wyłącznie na wierzeniach czy przekazywanej tradycji. Miód pszczeli i jego naturalne produkty potwierdzają tylko jak wielki potencjał w tym płynnym przysmaku drzemie. Z każdymi kolejnymi odkryciami możemy się tylko spodziewać, że możliwości miodu jeszcze nas zaskoczą.
Pragniemy podkreśłić, że każda skórna terapia powinna być świadomie wdrażana. Opatrunki czy gojenie ran powinny być wykonywane przez wykwalifikowany personel medyczny najlepiej po konsultacji z lekarzem. Korzystaj z miodu odpowiedzialnie!
Jak widzisz kolejny argument przemawiający za polskim miodem czyni go wyjątkowym sojusznikiem w walce z problemami skórnymi. Jak tu go nie kochać?
Dodatkowe informacje
Niewydolność żylna? Tu skuteczna na ten moment tylko Manuka
Niewydolność żylna to przewlekła choroba, która często prowadzi do powstawania owrzodzeń na dolnych partiach nóg. Ich leczenie bywa trudne i wymaga kompleksowego podejścia, w tym terapii antybiotykowej.
Badania naukowe wykazały, że miód manuka może być skutecznym wsparciem w miejscowym leczeniu owrzodzeń żylakowych, nawet w zaawansowanych i trudnych przypadkach. Stosowanie opatrunków z tym miodem przyczynia się do znaczącej poprawy stanu zdrowia, a w wielu sytuacjach prowadzi do całkowitego wygojenia zmian.
Terapia okładami z miodem manuka jest polecana szczególnie wtedy, gdy tradycyjne metody antyseptyczne przestają przynosić oczekiwane rezultaty. [XY]
Kluczowe źródła informacji w artykule
[1] Nowak, K., & Zmudzinska-Zurek, B. (2008). Miód-najstarsza substancja słodząca – zastosowanie w przemyśle fermentacyjnym. Przemysł Fermentacyjny i Owocowo-Warzywny, 6(52), 45-46. Dostęp dnia: 01.02.2025 – link
[2] Tichonow, A. I., Bondarenko, L. A., Jarnych, T. G., Szpyczak, O. S., Kowal, W. M., & Skrypnik–Tichonow, R. I. (2017). Miód naturalny w medycynie i farmacji (Pochodzenie, właściwości, zastosowanie, preparaty lecznicze)
[3] Hołderna-Kędzia, E., & Kędzia, B. (2021). Krajowe miody odmianowe w profilaktyce i lecznictwie. Post. Fitoter, 22(2), 114-124. Dostęp dnia: 04.02.2025 – link
[4] Wilczyńska, A. (2013). Skład chemiczny i właściwości antyoksydacyjne miodu manuka. Problemy Higieny i Epidemiologii, 94(4), 873-875 Dostęp dnia: 04.02.2025 – link
[5] Borecka, A. (2019). Zastosowanie miodu w kosmetologii i medycynie. Polish Journal of Cosmetology, 22(3), 188-193. Dostęp dnia: 04.02.2025 – link
[6] Psota, D. (2017) Zastosowanie produktów pszczelich w leczeniu dermatoz oraz uszkodzeń skóry, Problemy Nauk Medycznych i Nauk Zdrowiu, (3): 33-40, Monografia, [Wyd]: Exante, Wrocław. Dostęp dnia: 04.02.2025 – link
[7] Musiał, P., Hełka, M., Stojko, M., Pala, K., & Moździerz, A. (2018) Ocena kliniczna skuteczności terapeutycznej maści propolisowej w terapii trudno gojących się ran. Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce, (2):24-30, Monografia [Wyd]:MN, Poznań.
[8] Kopczyńska, D., Klasik-Ciszewska, S., & Duda-Grychtoł, K. (2018). Produkty pszczele w pielęgnacji skóry. Medycyna Rodzinna, 21(1), 48-52. Dostęp dnia: 04.02.2025 – link
[9] Mystkowska, I., Zarzecka, K., Ginter, A., & Dmitrowicz, A. (2023). Wartość lecznicza i fizjoterapeutyczna miodu pszczelego. Herbalism, 9(1).
[XY] Kędzia, B., & Hołderna-Kędzia, E. (2016). Miód manuka w leczeniu owrzodzeń żylakowych podudzi. Post Fitoter, 17(3), 228-32. Dostęp dnia: 04.02.2025 – link